Loại hình vật phẩm ảo sử dụng công nghệ blockchain (NFT) đang là trào lưu kinh doanh mới, đem lại nguồn thu khổng lồ cho người bán.
NFT là viết tắt của Non Fungible Token (token không thể thay thế), loại token mã hóa trên blockchain đại diện cho tài sản duy nhất.
Thời gian gần đây, NFT thu hút sự chú ý khi các vật phẩm ảo được giao dịch với giá cao ngất ngưởng. Một trong số đó bao gồm bức tranh Everydays: The First 5.000 Days có giá 69,3 triệu USD, hay đoạn tweet đầu tiên của Jack Dorsey được một doanh nhân sở hữu với số tiền 2,9 triệu USD.
Theo NonFungible, giá trị giao dịch NFT tăng gấp 3 lần trong năm 2020, đạt 250 triệu USD. Sang năm 2021, cơn sốt NFT vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Cũng như các xu hướng mới trên Internet, NFT tạo ra nhiều luồng ý kiến trái chiều.
Zing lược dịch bài viết trên Fast Company của Vladislav Ginzburg, CEO sàn giao dịch tài sản kỹ thuật số Blockparty, chia sẻ những điều bạn cần biết về cơn sốt mới có tên NFT.
NFT là duy nhất
NFT là token thể hiện quyền sở hữu duy nhất với tài sản kỹ thuật số, đồng nghĩa vật phẩm NFT được xem là “chính chủ” bởi chỉ token gắn với chúng có thể truy về chủ nhân ban đầu.
Khi Chris Torres tung ra bức ảnh GIF Nyan Cat cách đây 10 năm, hình ảnh đã được chia sẻ hàng triệu lần trên Internet. Tuy nhiên phiên bản mới của Nyan Cat, do Torres tạo và bán dưới dạng NFT, đã được mua với giá 580.000 USD. Phiên bản này đi kèm token xác nhận quyền sở hữu, đồng nghĩa người mua sẽ nhận được bản độc nhất của ảnh GIF này.
Sự duy nhất là yếu tố khiến tài sản NFT được săn đón. Trong bối cảnh đại dịch bùng phát, nhiều nghệ sĩ đương đại đã tận dụng NFT để tăng doanh thu, giữ tương tác với fan hâm mộ. Chất lượng tác phẩm, quyền tác giả, tính độc đáo, sự kham hiếm, nguồn gốc và văn hóa vẫn góp phần tạo nên giá trị của tác phẩm NFT.
NFT là dạng đầu cơ?
Một số nhận định cho rằng NFT chỉ là bong bóng đầu cơ giống những tác phẩm nghệ thuật ngoài đời. Đối với NFT, khả năng đầu cơ còn cao hơn khi tác giả thường phát hành những phiên bản khác nhau của một tác phẩm, mở bán chúng trong thời gian rất ngắn.
Theo Ginzburg, các phiên bản này thường có giá rẻ, người mua trước sẽ bán lại chúng trên các sàn NFT với giá cao hơn để kiếm lời. Do đó, sự khan hiếm của NFT không dựa trên số lượng bản được phát hành, mà là thời gian chúng được mở bán.
Cách sở hữu NFT đáng giá là chọn mua tác phẩm nguyên bản, xuất xứ rõ ràng bởi chúng sẽ ít mất giá hơn. Trong một bộ sưu tập chất lượng, sẽ có một số tác phẩm tăng giá nhanh, còn lại vẫn duy trì giá ban đầu của chúng.
CryptoPunk gồm 10.000 avatar độ phân giải 24 x 24 pixel được bán dưới dạng NFT. Bức ảnh số 7.804 và 3.100 được trả giá đến 7,5 triệu USD.
Nghệ sĩ hưởng lợi nhờ NFT
Tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số đã tồn tại từ hàng chục năm nhưng không được chú ý nhiều. Sự phổ biến của NFT giúp nhiều người biết đến tác phẩm nghệ thuật số, làm tăng giá trị cho chúng và thu hút nhiều nghệ sĩ tham gia kinh doanh.
Harif Guzman là ví dụ. Họa sĩ 46 tuổi đã biến một số tác phẩm nghệ thuật truyền thống thành tài sản NFT rồi bán chúng trên sàn Blockparty. Sự độc đáo của phiên bản NFT đến từ hiệu ứng chuyển động, hoạt cảnh được Guzman thêm vào tác phẩm.
Không chỉ Guzman, một số nghệ sĩ đương đại đã làm mới tác phẩm của họ, biến chúng thành tài sản NFT để mang đến trải nghiệm độc đáo cho công chúng. Dựa vào những yếu tố được bổ sung, giá ban đầu của tác phẩm nghệ thuật trên sàn NFT có thể rất khác nhau.
Trong khi tổ chức sự kiện đông người đang bị cản trở bởi dịch bệnh, việc phát hành tác phẩm NFT cũng giúp nghệ sĩ duy trì tương tác với người hâm mộ. Bỏ tiền mua tác phầm NFT, các fan còn nhận được ưu đãi, quyền truy cập vào nội dung độc quyền. NFT góp phần giúp nghệ sĩ tăng doanh thu, mở ra môi trường kinh doanh mới.
Hashmasks là bộ sưu tập tranh vẽ kỹ thuật số từ hơn 70 nghệ sĩ khắp thế giới. Tổng cộng 16.384 bức chân dung Hashmasks đã được bán với số tiền 16 triệu USD.
Có thể làm giả NFT không?
Một trong những vấn đề của tài sản kỹ thuật số là tính nguyên bản. Đó là lý do NFT gắn với blockchain, chuỗi giao dịch công khai được duy trì bởi mạng lưới máy tính. Chúng sẽ giám sát, đảm bảo các giao dịch được xác thực và không bị nhầm lẫn. Blockchain gắn với NFT là các chuỗi duy nhất, chứng minh rằng NFT là bản gốc, được tạo ra bởi chính tác giả.
Giống những tác phẩm ngoài đời, kẻ xấu có thể tạo ra bản sao của tác phẩm, gắn token bất kỳ rồi bán chúng trên sàn NFT với giá bằng bản gốc để lừa những người không chú ý. Do đó nếu muốn mua NFT, bạn nên lựa chọn các sàn uy tín, tìm hiểu cách đọc dữ liệu từ blockchain để đảm bảo không mua tác phẩm NFT giả.
NFT không tốn điện như bạn nghĩ
Giống như khai thác tiền mã hóa, nhiều ý kiến cho rằng NFT gây hại cho môi trường vì tiêu thụ nhiều năng lượng. Một số giả thuyết nói NFT đòi hỏi nhiều giao dịch bổ sung trên các khối blockchain, khiến máy tính tiêu thụ nhiều điện hơn. Tuy nhiên, điều đó không hoàn toàn đúng.
Theo Ginzburg, mạng lưới máy tính dùng để xác thực giao dịch blockchain của Ethereum (loại tiền mã hóa được dùng phổ biến để giao dịch NFT) hoạt động cả ngày. Tuy nhiên, chúng chỉ tiêu thụ lượng điện cố định bất kể có bao nhiêu NFT được tạo và giao dịch.
Do đó, vấn đề hiện tại nằm ở lượng điện dùng để xác thực các giao dịch. Ginzburg cho biết đây là nhiệm vụ đang được cộng đồng Ethereum tích cực nghiên cứu. Không chỉ Ethereum, NFT còn được giao dịch bởi một số nền tảng blockchain khác như Flow, WAX hay EOS.IO, vốn tiêu thụ ít năng lượng hơn.
Những điều cần biết về NFT – cơn sốt mới của thế giớiNFT là viết tắt của cụm từ Non-Fungible Token. Đây là loại token mã hóa trên blockchain đại diện cho một loại tài sản duy nhất.
(Theo Zing) / Ictnews.Vietnamnet
—-
Giống như mọi thứ trên mạng, NFT có thể bị hack và dễ bị tấn công
NFT xuất hiện ở khắp mọi nơi và giúp cho nhiều nghệ sĩ kỹ thuật số có nguồn thu nhập khổng lồ từ tác phẩm của mình. Tuy nhiên, nó cũng có một số vấn đề lớn cần phải giải quyết.
Trong vài tuần ngắn ngủi vừa qua, gần như tất cả những người thường xuyên truy cập internet đều ít nhất một lần nghe thấy từ NFT. Đây là từ viết tắt của Non-fungible token (token không thể thay thế) và là các phần nội dung kỹ thuật số được liên kết với blockchain – cơ sở dữ liệu nền tảng của các loại tiền điện tử như Bitcoin hay Ethereum.
Nói một cách đơn giản nhất thì NFT chuyển đổi các tác phẩm kỹ thuật số và các đồ sưu tầm khác thành tài sản độc nhất vô nhị, có thể kiểm chứng và có thể giao dịch trên blockchain. Trong thời gian qua, nó đã tạo nên một cơn sốt trên toàn thế giới. Nghệ sĩ Beeple đã bán được một tác phẩm tranh ghép kỹ thuật số với giá 69,3 triệu USD. Người sáng lập Twitter Jack Dorsey đã thu về 2,9 triệu USD từ dòng Tweet đầu tiên của mình.
Tuy nhiên, giống như bất kỳ một công nghệ mới nổi nào, NFT cũng gây ra tranh luận gay gắt trên toàn thế giới. Một số người cho rằng nó rất có vấn đề và như một thứ bong bóng đang chờ để vỡ tung.
Con dao hai lưỡi
Bằng cách gán một giá trị cho các đối tượng thường chỉ tồn tại trong thế giới ảo, NFT đã mang lại lợi ích to lớn cho các nghệ sĩ kỹ thuật số. Osinachi, một nghệ sĩ người Nigeria thường tạo ra các tác phẩm bằng Microsoft và gần đây đã bán một bức chân dung của Kobe Bryant với giá 28.077 USD.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể thu lợi từ NFT với các tác phẩm của mình. Mới đây, Corbin Rainbolt – một nghệ sĩ kỹ thuật số mới nổi, thường xuyên chia sẻ tác phẩm trên Twitter đã phát hiện 2 tác phẩm được bán dưới dạng NFT mà không có sự đồng ý của anh. Rainbolt gần đây đã xóa hầu hết các tác phẩm của mình và đăng lại dưới hạng hình mờ để ngăn chặn việc nó bị đánh cắp một lần nữa.
Trường hợp của Rainbolt nêu bật lên một vấn đề của NFT – bất kỳ ai cũng có thể xác nhận một bức ảnh, bức tranh kỹ thuật số là của riêng mình bằng cách gắn mã thông báo vào nó, ngay cả khi họ không tạo ra tác phẩm. Đồng thời, tất cả các giao dịch trên blockchain đều được ghi lại công khai trong một sổ cái kỹ thuật số bất biến, không yêu cầu mọi người phải ghi tên thật hoặc biệt danh vào giao dịch đó. Điều này khiến việc truy đòi quyền sở hữu khó hơn rất nhiều.
Rebecca Silverhart, một luật sư tại Toronto (Canada) cho biết: ‘Vấn đề chính với blockchain là có quá nhiều người dùng ẩn danh, nếu không muốn nói là tất cả đều là ẩn danh. Do đó, việc thực thi bất kỳ quyền nào liên quan đến sở hữu trí tuệ là rất khó’.
Một tác phẩm kỹ thuật số của Osinachi
Thách thức chính với blockchain là tính phi tập trung, có nghĩa là bất kỳ ai cũng có thể tạo NFT hoặc tiền điện tử với rất ít sự giám sát. Điều này dẫn đến việc sẽ không có cơ quan trung ương nào có thể giải quyết khiếu nại của những người như Rainbolt về quyền sở hữu tác phẩm. Đồng thời, việc tìm ra một luật nào đó trong thế giới thực có thể áp dụng cho các tranh chấp liên quan đến blockchain là vô cùng phức tạp.
Giống như mọi thứ khác trên mạng, NFT có thể bị hack
Sau vấn đề bản quyền, một nghi ngại nữa với NFT là nó có thể bị đánh cắp. Một số người dùng Twitter gần đây đã báo cáo rằng tài khoản của họ trên nền tảng Nifty Gateway bị tấn công và các NFT trị giá hàng nghìn USD đã bị đánh cắp.
Người phát ngôn của Nifty Gateway cho biết ‘không có dấu hiệu’ cho thấy bản thân nền tảng này bị xâm phạm và ‘một số nhỏ người dùng’ bị ảnh hưởng có thể là do liên quan đến vấn đề 2FA (xác thực hai yêu tố). Có thể những tài khoản bị tấn công chưa thực hiện đăng ký xác thực 2 yếu tố.
Vấn đề kể trên làm gây ra một mối lo ngại khác về NFT: Chúng có khả năng bị hack giống như email hoặc bất kỳ tài khoản trực tuyến nào khác. Eric Cole, cựu hacker chuyên nghiệp của CIA và là quan chức an ninh mạng dưới thời tổng thống Mỹ Obama cho biết: ‘Không có gì trong NFT hoặc blockchain chống lại hành vi trộm cắp. Mọi người thường nghe thấy từ blockchain và nghĩ rằng nó có mức độ bảo mật kỳ diệu nào đó. Nhưng cuối cùng, nếu muốn giữ tiền thì bạn phải có tài khoản ngân hàng, muốn lưu trữ NFT thì phải có tài khoản NFT. Nếu bạn không bảo vệ mật khẩu NFT thì tất cả đều có thể bị đánh cắp’.
Do tính chất bất biến của blockchain và việc thiếu cơ quan quản lý tập trung, mọi giao dịch đều có hiệu lực vĩnh viễn – ngay cả đó là giao dịch từ hành vi trộm cắp. Cole nói: ‘Nếu ai đó đột nhập vào tài khoản NFT của bạn và chuyển NFT đó cho họ thì họ sẽ là chủ sở hữu. Khi đó, bạn không thể làm gì với NFT của mình, không có ngân hàng hay cơ quan trung ương nào bạn có thể gọi để giải quyết vấn đề’.
Neil Daswani, phụ trách chương trình Chứng nhận Bảo mật Nâng cao của Đại học Stanford cho biết: ‘Các công nghệ mới thường dễ bị tấn công nhất trong giai đoạn sơ khai của nó. NFT càng có giá trị thì càng khó bảo vệ’.
(Theo CNN) / Ictnews.Vietnamnet
